DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Mersin Milletvekili Mehmet Emin Ekmen, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu ve Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu’nda yaptığı konuşmalarda, özel okul ve yurt ücretlerindeki fahiş artışlara dikkat çekti. Ekmen, bu artışların öğrenciler ve veliler üzerindeki maddi yükünü hafifletmek amacıyla kanun teklifi sundu.
Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki Konuşma: 14.11.2023
Ekmen, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı konuşmada, özel okul ve yurt ücretlerindeki artışlara değinerek, “Sayın Bakanım, kâr amacı gütmeyen bir yurtta misafir olarak kalan kızımın yurt ücreti 3.500 liradan 9.500 liraya çıktı, yeğenimin de özel okul ücreti yüzde 220 arttı bu yıl. Çiftçinin elde ettiği süte, emeklinin ev sahibi olarak kiraya verdiği kiralara karışan devletimiz özel okul ve yurt ücretleriyle ilgili neden piyasayı dengeleyici bir tutum almadı?” dedi. Ekmen, devlet okulları ve üniversitelerinin verimliliğine dair bir çalışma yapılması ve gerekli kriterleri karşılamayanların kapatılması veya birleştirilmesi gerektiğini belirtti.
Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu’ndaki Konuşma: 03.07.2024
Ekmen, Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu’nda yaptığı konuşmada, eğitim gündemindeki konulara değinerek, “Mülakatın zaten kaldırılacağı ifade edilmişti, bugün gelinen nokta çok farklı. Norm fazlası öğretmenler sorunumuz var; birçok ilde öğretmen bulunamazken birçok ilde de norm fazlası öğretmen var. Bununla ilgili bir çalışma yapılması düşünülüyor mu?” dedi. Özel üniversite, özel okul ve özel yurt ücretlerindeki artışlara dikkat çeken Ekmen, “Öğrenciler bir özel üniversiteye kayıt oluyor, birinci yıl 39 bin lira ücret ödüyor, bu yıl talep edilen para 233 bin lira. Özel yurtlar, özel okullar ve özel üniversitelerle ilgili vahşi fiyat artışlarının önüne geçmek zorundayız.” dedi.
Kanun Teklifi: 11.07.2024
Ekmen, bu konuşmaların ardından TBMM’ye özel okul, özel yurt ve özel üniversitelerdeki ücret artışlarını kontrol altına almayı hedefleyen bir kanun teklifi sundu. Kanun teklifi, Milli Eğitim Temel Kanunu, Yükseköğretim Kanunu ve Özel Eğitim Kurumları Kanunu’nda değişiklikler yaparak, özel eğitim ve barınma hizmetleri için talep edilen ücretlerin Toptan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) ve Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranlarına sabitlenmesini öngörüyor.
Kanun Teklifinin Gerekçesi:
Türkiye’de özel okul, özel yurt ve özel üniversitelerin eğitim ve barınma hizmetleri için talep ettikleri ücretler, son yıllarda yüksek enflasyon nedeniyle her yıl fahiş oranlarda artmaktadır. Bu durum, öğrenci ve velileri ciddi şekilde mağdur etmekte ve birçok öğrenci, ekonomik nedenlerden dolayı kayıtlarını sildirmek zorunda kalmaktadır. Eğitim hakkının korunması ve fırsat eşitliğinin sağlanması adına, bu mağduriyetlerin önüne geçilmesi büyük önem arz etmektedir.
Öğrenci ve velilerin maddi yükünü hafifletmek amacıyla, her yıl yapılacak zam oranlarının, kayıt yılı fiyat tarifesi esas alınarak Toptan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) ve Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranına sabitlenmesi gerekmektedir. Bu düzenleme, eğitim ve barınma hizmetleri bedellerindeki artışların kontrol altına alınmasını sağlayarak, ailelerin ve öğrencilerin maliyet baskısı altında ezilmesini önleyecektir. Ayrıca, bu düzenleme ile eğitimde fırsat eşitliği ve sosyal adaletin sağlanmasına katkı sağlanacaktır.
Bu gerekçelerle hazırlanan kanun teklifi ile 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nda değişiklik yapılarak, öğrenci ve velilerin ekonomik olarak daha fazla mağdur edilmemesi hedeflenmektedir. Bu düzenlemeler ile özel eğitim ve barınma hizmetlerinde fiyat artışlarının makul seviyelerde tutulması ve eğitimde sürekliliğin sağlanması amaçlanmaktadır.
Kanun teklifi ile, barınma ihtiyaçlarını karşılaması ve bu hizmetlerin ücretlerinin yıllık artış oranlarının TÜFE oranını aşmaması, ayrıca özel öğretim kurumlarının yıllık öğrenim ücreti artışlarının TÜFE oranı ile sınırlandırılması öngörülmektedir. Bu düzenlemelerle, öğrenci ve velilerin ekonomik zorluklar nedeniyle eğitim haklarından mahrum kalmasının önüne geçilmesi planlanmaktadır.
Kanun Teklifi Maddeleri:
MADDE 1- 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 2- Devlet, maddi imkânlardan yoksun öğrencilerin barınma ihtiyaçlarını karşılamakla yükümlüdür.
Vakıflar ve özel kuruluşlar tarafından sağlanan barınma hizmetlerinin bedelleri, maddi imkânlardan yoksun öğrencilerin barınma ihtiyaçlarını gözetecek biçimde düzenlenir. Bu fıkra kapsamındaki yurt hizmetlerine ilişkin bedellerin yıllık artış oranı, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık değişim oranından fazla olamaz.”
MADDE 2- 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun ek 9 uncu maddesinin ikinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Bu ücretlerdeki yıllık artış oranı, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık değişim oranından fazla olamaz.”
MADDE 3- 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Öğrenim ücretlerinin yıllık artış oranı, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık değişim oranından fazla olamaz.”
MADDE 4- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 5- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.